W numerze 18 z dn. 24 lipca 1919 r. „Gazety Urzędowej Powiatu Płońskiego”, na stronach 3 i 4, znajdujemy informację:

 

Obchód święta Republiki Francuskiej w dniu 14 lipca 1919 r. w Płońsku

„Dnia 14 lipca 1919 r. ludność m. Płońska, przystrojonego flagami o barwach francuskich i narodowych polskich, zebrała się licznie wokół obszernego placu Kościuszki – w śródmieściu.

O godz. 10 rano na placu tym odbyła się rewia stacjonowanych tu wojsk Jenerała Hallera z udziałem miejscowej Straży ogniowej ochotniczej.

O godz. 8 wieczorem, wydano bankiet na cześć oficerów francuskich.

W gmachu szkoły miejskiej, w obszernej sali, udekorowanej zielenią, flagami i portretami zasłużonych osób Francji i Polski, zebrali się w licznym gronie oficerowie armii Jenerała Hallera – Francuzi i Polacy, przedstawiciele władz i przedstawiciele społeczeństwa.

Szereg toastów, wzniesionych na cześć Francji i Polski, rozpoczął przemówieniem Komisarz Powiatowy Pan Roman Wybranowski, które w przekładzie z francuskiego na polski brzmi:

 

Panie Komendancie!

Panowie Oficerowie!

Gdy przybyliście do Polski witano was całem sercem, z otwartemi ramiony. To serdeczne powitanie miało dwa źródła: jesteście oficerami Korpusu Jenerała Hallera, przybycia którego z utęsknieniem oczekiwano i imię którego będzie kiedyś zapisane na stronicach historji Polski obok imienia jenerała Dąbrowskiego.

Następnie – ponieważ jesteście Panowie Francuzami.  Więcej jak od stu lat – od czasu, kiedy Francuzi i Polacy pod sztandarami wielkiego Napoleona walczyli obok siebie tu w Polsce – armia francuska nie dotknęła stopą polskiej ziemi.

Mimo to i mimo wszystko przyjaźń między Francuzami i Polakami nigdy nie przestała istnieć. Była to przyjaźń tradycyjna, dziedziczna, przyjaźń, że się tak wyrażę, oparta na uczuciu.

Dzisiaj – kiedy zmartwychwstała Polska wychodzi ze swej trumny, gdzie ją złożyli trzej dziedziczni wrogowie, żywą choć poćwiartowaną, wychodzi z trumny, by zająć przynależne jej miejsce śród wolnych Krajów – przyjaźń polsko-francuska wchodzi na nowe tory.

Odtąd to przyjaźń polityczna – oparta na wzajemnych interesach obu narodów.

Zmartwychwstała Polska musi mieć potężną przyjaciółkę.

Francja – potężniejsza obecnie niż była przed wojną – potrzebuje wiernej i silnej Aliantki, aby czuwała straż nad Wisłą, nad wspólnym naszym wrogiem.

Tego sojuszu, opartego na wzajemnej sympatji i interesach obu krajów żądają oba narody a krew wspólnie wylana przez Francuzów i Polaków na krwawych polach Francji i Belgii – kładzie niczem nie starty podpis pod tym paktem.

W tej myśli wznoszę ten grzmiący toast:

Niech żyje Francja!

Niech żyje Armia Francuska!

 

Następnie wysłano depeszę do Komenderującego 3 dywizją Korpusu Jenerała Hallera – Jenerała Petitedemange treści następującej:

 

Jenerał Petitedemange, Komenderujący 3 dywizją Korpusu Jenerała Hallera.

Komisarz Rządowy na pow. Płoński, członkowie Sejmiku, Urzędnicy Państwowi, Burmistrz m. Płońska i przedstawiciele ludności, zebrani dla uczczenia dnia 14 lipca, proszą Jenerała Petitedemange o przyjęcie wyrazów ich najszczerszych uczuć w dniu Narodowego święta Francuskiego jako dowodu braterstwa narodu Polskiego i Francuskiego.

Niech żyje Francja, niech żyje Armia Francuska.

 

                                                                                                Powiatowy Komisarz Rządowy.

                                                                                                (-) R. Wybranowski.”

        

     

Szanowni Państwo,
informujemy, że ze względu na zmianę siedziby, Pracownia Dokumentacji Dziejów Miasta nie będzie czynna w okresie od 1 lipca do 30 września 2024 r.

Przepraszamy za wszelkie niedogodności i zapraszamy do odwiedzenia nas w naszej nowej siedzibie – budynku Muzeum Ziemi Płońskiej (dawnego dworca kolejowego) przy ul. Towarowej 9.

O dokładnej dacie otwarcia będziemy informować.
Zespół Pracowni

Skip to content